“Sağlık Tesislerinin Tasarım ve İnşası İçin 2010 Kılavuzu” başlıklı belge, Tesis Kılavuzları Enstitüsü tarafından yayınlanan kapsamlı bir kaynaktır. Sağlık tesisi tasarımı ve inşasının çeşitli yönlerini kapsar, bunlar arasında şunlar bulunur:
Genel Kılavuzlar: Bunlar, belgenin uygulanmasını, amacını ve nasıl kullanılacağını içerir. Ayrıca yenileme uyumluluğunu, hükümet düzenlemelerini, yapı kodlarını ve standartları da kapsar.
Planlama, Tasarım ve İnşa: Bu bölüm, işlevsel program gereksinimlerini, enfeksiyon kontrol risk değerlendirmesini, hasta güvenliğini, tasarım hususlarını ve devreye alma gereksinimlerini ana hatlarıyla belirtir.
Saha Gereksinimleri: Bunlar, konum, erişim, ulaşım, güvenlik, kamu hizmetleri ve yollar, yaya yolları, park yeri ve çevre kirliliği kontrolü gibi saha özellikleriyle ilgili yönergeleri içerir.
Ekipman Gereksinimleri: Sağlık tesislerindeki farklı ekipman türleri için sınıflandırma ve alan gereksinimlerini ayrıntılı olarak açıklar.
Hastaneye Özel Gereksinimler: Bunlar, hemşirelik üniteleri, teşhis ve tedavi yerleri, hasta destek hizmetleri ve genel destek hizmetleri ve tesisleri için ayrıntılı yönergeleri içerir.
Belge, genel hastaneler, küçük birincil bakım hastaneleri, psikiyatri hastaneleri ve kritik erişim hastaneleri de dahil olmak üzere çeşitli sağlık tesisi türleri için hem genel hem de özel gereksinimleri sağlayacak şekilde yapılandırılmıştır.
Bu belge, sağlık tesislerinin tasarımı ve inşası için rehberlik eden 2010 yılına ait kılavuzları içermektedir. Belgede genel hastaneler, doğum üniteleri, çocuk hastaneleri, psikiyatrik servisler gibi çeşitli sağlık birimlerinin fiziksel ve fonksiyonel gereksinimleri detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Öne çıkan başlıklar arasında şunlar yer alır:
Genel Hastane Gereksinimleri: Hasta odaları, destek alanları, hemşire istasyonları, izolasyon odaları gibi genel hastane üniteleri için gerekli olan mimari ve teknik özellikler açıklanmıştır.
Doğum ve Yenidoğan Üniteleri: Doğum odaları, yenidoğan yoğun bakım üniteleri, bebek izleme odaları gibi doğum ve yenidoğan bakım alanlarının düzenlemeleri, güvenlik önlemleri ve alan gereksinimleri üzerinde durulmuştur. Bu ünitelerin, bebeklerin ve annelerin güvenliği için özel güvenlik önlemleri ile donatılması gerektiği belirtilmiştir.
Pediatrik ve Adolesan Üniteleri: Çocuk ve genç hastalar için odaların boyutları, kapasiteleri ve ebeveynlerin kalması için gerekli olan destek alanlarının sağlanması gerektiği açıklanmıştır. Aynı zamanda çocukların oyun ve eğitim ihtiyaçlarını karşılayacak çok amaçlı odalar gibi ek alanlar da tanımlanmıştır.
Psikiyatrik Üniteler: Psikiyatrik tedavi görecek hastalar için güvenli ve tedaviye uygun bir çevre sağlanması gerektiği vurgulanmıştır. Bu ünitelerde doğal ışığın önemi ve güvenlik önlemlerinin hasta popülasyonuna göre ayarlanması gerektiği belirtilmiştir.
Bu kılavuz, sağlık tesislerinin işlevselliğini artırmak ve hasta güvenliğini en üst düzeye çıkarmak için ayrıntılı öneriler sunmaktadır. Her bir birim için özel olarak belirlenen gereksinimler, hasta bakımını destekleyecek şekilde düzenlenmiştir.
Elinizdeki belge, 2010 yılında yayımlanan “Sağlık Tesisleri Tasarımı ve İnşası için Kılavuzlar”ı içermekte olup, sağlık tesislerinin tasarımı ve inşası için kapsamlı standartlar ve gereksinimleri detaylandırmaktadır. Belge, özellikle ayakta tedavi, cerrahi, endoskopi, diyaliz gibi özel tıbbi hizmetler sunan tesisler için yapı, ekipman ve operasyonel ihtiyaçları ele alır. İşte kılavuzun bazı ana bölümlerinin daha detaylı özeti:
- Ayakta Tedavi ve Cerrahi Tesisler için Özel Gereksinimler
Bu bölüm, ayakta tedavi ve cerrahi hizmetler sunan tesislerin nasıl tasarlanması gerektiğini detaylandırır:
Ameliyat Odaları:
Her ameliyat odası en az 37.16 metrekare olmalıdır ve cerrahi işlemler için yeterli alan sağlanmalıdır.
El yıkama istasyonları ameliyat odalarına yakın yerleştirilmelidir ve bu istasyonların ellerin temas etmeden kullanılmasını sağlayan özelliklere sahip olması gerekir.
Ameliyathane Destek Alanları:
Sterilizasyon Alanları: Tıbbi ekipmanların ve malzemelerin sterilizasyonu için özel alanlar sağlanmalıdır. Sterilizasyon alanları kirli ve temiz işlemleri birbirinden ayıracak şekilde düzenlenmelidir.
Sıvı Atık Bertarafı: Sıvı atıkların bertaraf edilmesi için ameliyathanelere yakın klinik lavabolar veya benzeri ekipmanlar sağlanmalıdır.
Personel Destek Alanları:
Giyinme Odaları ve Tuvaletler: Cerrahi personel için özel giyinme ve dinlenme alanları sağlanmalıdır. Bu alanlar ameliyathaneye yakın konumlandırılmalı ve hem erkek hem kadın personel için uygun olmalıdır.
Dinlenme Alanları: Personel için dinlenme alanları sağlanmalı ve bu alanlar ameliyat sonrası dinlenme alanlarına yakın olmalıdır.
- Gastrointestinal Endoskopi Tesisleri için Özel Gereksinimler
Endoskopi hizmetleri sunan tesislerin tasarımıyla ilgili spesifik gereksinimler bu bölümde yer alır:
Endoskopi Prosedür Odaları:
Her prosedür odası en az 18.58 metrekare olmalıdır. Prosedür odalarında yeterli alan ve temizlik standartlarına uygun malzemeler sağlanmalıdır.
Hasta Hazırlık ve İyileşme Alanları: Hastaların prosedür öncesi ve sonrası rahat edebileceği alanlar tasarlanmalıdır. Bu alanlarda hastaların mahremiyetini sağlayacak düzenlemeler (örneğin perde veya bölmeler) bulunmalıdır.
Destek Alanları:
Enstrüman İşleme ve Dezenfeksiyon Odaları: Endoskopi ekipmanlarının temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi için özel odalar sağlanmalıdır. Bu odalar, kirli ve temiz işlemlerin ayrılmasına olanak tanıyan bir düzenlemeye sahip olmalıdır.
Atık Yönetimi: Sıvı atık bertarafı için prosedür odalarına ve iyileşme alanlarına yakın konumlarda klinik lavabolar sağlanmalıdır.
- Diyaliz Merkezleri için Özel Gereksinimler
Diyaliz hizmetleri sunan tesisler için yapı ve donanım gereksinimleri aşağıdaki gibidir:
Tedavi Alanları:
Hasta Tedavi Alanları: Her diyaliz istasyonu en az 7.44 metrekare alana sahip olmalıdır. Bu alanlarda hastalar arasındaki mahremiyetin sağlanması için yeterli boşluk bırakılmalıdır.
Evde Tedavi Eğitim Odası: Evde diyaliz eğitimi verilen hastalar için özel eğitim odaları sağlanmalıdır. Bu odalar, yeterli alana sahip olmalı ve gerekli ekipmanları içermelidir.
Destek Alanları:
Temiz ve Kirli Malzeme Odaları: Temiz ve kirli malzemeler için ayrı depolama alanları sağlanmalıdır. Temiz malzeme odaları, temizleme ve hazırlık işlemleri için yeterli donanıma sahip olmalıdır.
- Genel Bina Sistemleri ve Güvenlik Gereksinimleri
Bu bölüm, sağlık tesislerinde bulunması gereken bina sistemleri ve güvenlik önlemlerini detaylandırır:
Isıtma, Havalandırma ve Klima Sistemleri (HVAC):
Tesislerdeki HVAC sistemleri, hava kalitesini koruyacak ve uygun sıcaklık ile nem düzeylerini sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır. Ameliyathaneler ve steril alanlar gibi kritik alanlarda daha sıkı HVAC gereksinimleri uygulanmalıdır.
Elektrik Sistemleri:
Tesislerin güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak için yedek güç kaynakları ve acil durum aydınlatma sistemleri gibi önlemler alınmalıdır.
Yangın Güvenlik Sistemleri:
Her tesiste, yangın alarmı ve yangınla mücadele sistemleri bulunmalıdır. Yangın güvenliği NFPA 101 standartlarına uygun olarak sağlanmalıdır.
- Mimari Detaylar, Yüzey Kaplamaları ve Mobilya Gereksinimleri
Tesislerde kullanılan malzemeler, hijyenik ve dayanıklı olmalıdır:
Zemin Kaplamaları:
Klinik alanlarda zemin kaplamalarının temizlenebilir, dayanıklı ve monolitik olması gereklidir.
Duvar Kaplamaları:
Duvar kaplamaları, özellikle ameliyathaneler ve steril alanlarda temizlenebilir ve kimyasallara dayanıklı olmalıdır.
Tavan Kaplamaları:
Tavanlar, özellikle steril alanlarda, pürüzsüz, temizlenebilir ve kimyasallara dayanıklı olmalıdır. Asma tavanlar kullanılıyorsa, bu tavanlar hava sızdırmaz olmalıdır.
Sonuç
Bu kılavuz, sağlık tesislerinin güvenli, işlevsel ve hijyenik bir şekilde tasarlanmasını sağlamak için detaylı standartlar ve gereksinimler sunar. Tesislerin her bir bölümü için özel düzenlemeler yapılmış ve bu düzenlemeler sağlık hizmetlerinin kalitesini artırmayı hedeflemektedir. Tesis planlaması ve inşası sırasında bu kılavuzda belirtilen tüm standartlar göz önünde bulundurulmalıdır.
